Proloterapi Nedir?

Proloterapi, rejeneratif (yenileyici) bir enjeksiyon tekniği olarak, kas-iskelet sistemi yaralanmaları, eklem dejenerasyonları, kas ağrıları ile eklem ve bağ (ligament) gevşekliği gibi durumlarda enjeksiyon yoluyla uygulanır. Kullanılan solüsyonlar, eklemin içine veya etrafındaki tendon ve bağ dokularına verilerek doku onarımını hedefler. Bu yöntem cerrahi bir işlem sayılmaz; “rejeneratif eklem enjeksiyonu” ya da “cerrahi dışı tendon ve bağ onarımı” şeklinde de tanımlanır.

Proloterapi Nasıl Etki Eder?

• Kontrollü İltihaplanma (Inflamasyon) Oluşturma: Proloterapi uygulanırken düşük seviyede, mikropsuz bir inflamasyon tetiklenir. Bu sayede vücudun doğal iyileşme ve yenilenme mekanizması harekete geçirilir.
• Doku Onarımı: Oluşturulan kontrollü yaralanma, vücudun o bölgeyi onarmasını sağlayarak kronik ya da akut sorunlara sahip dokuların daha sağlıklı hâle gelmesine katkı sunar.
• Amaç: Hasar görmüş eklem, ligament veya tendonlardaki tamiri uyarıp ağrıların azaltılması, esneklik ve fonksiyonelliğin geri kazanılmasıdır.

Proloterapi enjeksiyonunda en sık kullanılan madde dekstroz (şeker türevi) olmakla birlikte, PRP (trombositten zengin plazma), kök hücreler, ozon veya gliserin gibi proliferanlar da tercih edilebilir. Düşük konsantrasyonlu dekstrozun ağrı iletimini kısmen engelleyici etkisi varken, yüksek konsantrasyonlarda eklem kıkırdağını yenileyici etki gösterebilir.

Proloterapi Kimlerde Uygulanır?

1. Diz Sorunları: Diz kireçlenmesi, bağ (ligament) yırtıkları, menisküs hasarları, kas/tendon zorlanmaları.
2. Boyun Bölgesi Hastalıkları: Boyun fıtığı, boyun ve baş ağrıları, faset eklem problemleri, kireçlenmeler.
3. Çene Eklemi Ağrıları: Çene eklemine bağlı ağrı ve işlev bozukluklarında destek tedavi.
4. Sırt ve Bel Problemleri: Omurga fıtıkları, faset eklem sendromu, cerrahi sonrasındaki ağrılar, instabilite ve kireçlenme durumları.
5. Sakroiliyak Eklemler: Bu eklemlerdeki gevşeklik (instabilite) ve kronik ağrı.
6. Omuz Eklemi Yaralanmaları: Sıkışma sendromu, rotator manşet yırtıkları, omuz çıkıkları veya eklem kireçlenmesi.
7. Dirsek ve El Bileği Sorunları: Tenisçi/golfçü dirseği, kireçlenmeler, sinir sıkışmaları, karpal tünel sendromu.
8. Kalça Bölgesi Ağrıları: Kas veya tendon kaynaklı ağrılar, kalça kireçlenmesi.
9. Ayak ve Ayak Bileği Yaralanmaları: Burkulma sonrası bağ hasarları, Aşil tendiniti, topuk dikeni gibi sorunlar.

Proloterapi Kimlerde Yapılmaz?

• Enjeksiyon Bölgesinde veya Vücutta Aktif Enfeksiyon: İlgili alanda veya sistemik düzeyde enfeksiyon bulunması.
• Kanama Pıhtılaşma Sorunları: Kan sulandırıcı ilaç kullanımı veya kanama bozukluğu.
• Alerjik Reaksiyon Geçmişi: Kullanılan proliferan maddelere karşı bilinen alerjisi olan hastalar.
• Romatizmal Hastalıkların Akut Dönemi: Kireçlenme (osteoartrit) haricindeki iltihaplı romatizmaların alevlenme evresi.
• Ciddi Enfeksiyonlu Eklem (Septik Artrit): Aktif eklem enfeksiyonu, kırık veya çıkık gibi acil cerrahi gerektirebilecek durumlar.
• İleri Sinir Hasarı ve İdrar Kaçırma: Önemli nörolojik defisit veya mesane kontrol kaybı yaşayan hastalar.
• Tedavi Uyumunun Düşük Olduğu Hastalar: Narkotik ağrı kesicilere yoğun şekilde ihtiyaç duyan veya tedavi talimatlarına uyamayacak kişiler.

Proloterapide Olası Yan Etkiler ve Komplikasyonlar

• Lokal Reaksiyonlar: Enjeksiyon bölgesinde ağrı, ödem, morluk (ekimoz) veya kanama.
• Ağrı Artışı: Özellikle ilk birkaç gün içinde, var olan ağrının geçici olarak şiddetlenmesi.
• Grip Benzeri Belirtiler: Halsizlik, hafif ateş gibi semptomlar.
• Enfeksiyon Riski: Steriliteye dikkat edilmediği durumlarda apse veya yerel enfeksiyon.
• Alerjik Tepkiler: Seyrek de olsa enjeksiyon maddelerine karşı alerji gelişebilir.
• Sinir Hasarı, Damar Enjeksiyonu veya Pnömotoraks: Uygulamanın anatomik olarak hatalı yapılması durumunda ortaya çıkabilecek nadir komplikasyonlar.
• Bayılma ve Tansiyon Düşmesi: Özellikle ağrı veya iğne korkusu olan bireylerde stres kaynaklı olarak görülebilir.

Proloterapide Kaç Seans Gerekir ve Seans Aralıkları Nedir?

Genellikle 6 seanslık bir tedavi planı önerilir. Oturumların aralığı ortalama 3 hafta olsa da, durumun ciddiyetine, hastanın tepkisine veya hekimin tercihlerine bağlı olarak seanslar daha sık veya seyrek planlanabilir. Yeterli iyileşme sağlanırsa seans sayısı daha az olabileceği gibi, bazı kronik vakalarda ek seanslar gerekebilir.

Proloterapide Hangi Sonuçlar Beklenmelidir?

• Fonksiyonun İyileşmesi: Günlük aktiviteleri yaparken yaşanan zorlukların azalması, kas ve eklem hareket açıklığının artması.
• Ağrı Azalması: Kronik ve inatçı ağrıların zaman içinde hafiflemesi, hatta bazı hastalarda belirgin derecede ortadan kalkması.
• Doku Güçlenmesi: Kas, tendon ve bağların daha sağlam hâle gelmesi; eklem kıkırdağında yenilenme belirtisi.
• İyileşme Sürecinde Geçici Ağrı: Enjeksiyon sonrasında 1-2 gün boyunca ağrıda artış görülebilir. Bu, vücudun iyileşme mekanizmalarının çalıştığının göstergesidir.

Hekimin önerdiği egzersizleri düzenli yapmak, sağlıklı beslenmek ve yaşam alışkanlıklarını düzeltmek, proloterapinin başarısını önemli ölçüde artırır. Ayrıca tedavi sırasında genellikle ağrı kesici ilaçların (özellikle anti-inflamatuvarların) kullanılması önerilmez.

Proloterapi Kortizonla Aynı Mıdır?

Hayır, proloterapi ve kortizon tedavisi birbirinden farklı uygulamalardır.

• Kortizon: Ağrıyı ve iltihabı hızlıca baskılar; genellikle kısa süreli rahatlama sağlar. Ancak uzun vadede kıkırdak dokusunun bozulmasına neden olabilir.
• Proloterapi: Dokunun yenilenmesini ve kuvvetlenmesini hedefleyerek kalıcı bir çözüm sunar. Ağrıyı maskelemek yerine hasarlı bölgeyi onarmaya odaklanır.

Kortizon enjeksiyonlarıyla tedavi olup yeterli faydayı göremeyen veya kalıcı onarım arayışında olan hastalarda proloterapi ciddi bir seçenek olarak görülmektedir.

Sonuç

Proloterapi, eklem ve yumuşak doku yaralanmalarında dokuların yenilenmesini teşvik eden, cerrahi dışı ve nispeten güvenli bir tedavi seçeneğidir. Doğru teknikle, doğru noktaya ve uygun endikasyonla uygulandığında ağrıyı hafifletebilir, kaybedilen eklem fonksiyonlarını geri getirebilir. Her ne kadar yan etkileri genellikle hafif olsa da, tedavinin uzman hekimlerce yapılması ve seans öncesi-sonrası talimatlara dikkat edilmesi kritik önemdedir. Doktorunuzla görüşerek, proloterapinin sizin için uygun olup olmadığını kapsamlı bir şekilde değerlendirebilirsiniz.